Türkiye’de Kimya Endüstrisi

Türkiye’de Kimya Endüstrisi

A- Kimya endüstrisi nedir?

Yeni maddeler fabrikalarda kimyasal reaksiyonlarla üretilmektedir.
Kullanmış olduğumuz malzemelerin çoğu kimya endüstrisi sayesinde oluşturulmuştur.
Bir çok sektör için ihtiyaç duyulan ham maddelerin karşılandığı alana Kimya Endüstrisi denir.

Kimya endüstrisi sayesinde üretilen ürünler

• Temizlik ürünleri,
• Gübre,
• İlaç,
• Kozmetik ürünleri,
• Çimento,
• Boya,
• Plastik,
• Cam,
• Seramik,
• Elyaf
• 
• Kimya sektörü, ham madde olarak çoğunlukla petrol ürünleri ve metalleri kullanır.
  Günümüzde 70.000’den fazla ürün kimya sektörü tarafından üretilmektedir.
  
  

B- Türkiye’deki kimya endüstrisinin gelişimi

• Ülkemizde kimya enstitüsü ilk mezunlarını 1918 yılında verdi.
  Cumhuriyetten önce temizlik maddeleri üreten işletmeler kuruldu.
  Türkiye’de kimya endüstrisi Cumhuriyetin ilanından sonra artmıştır.
  Devlet tarafından açılan sanayi kuruluşları kimyasal maddelere olan ihtiyacı gidermeye çalışmıştır. Makine-Kimya endüstrisi kurumu, azot sanayi, suni ipek fabrikası ilk kurulan kimya tesisleridir.
  1950 yılından sonra tekstil, deri, boya, gübre alanında fabrikalar açılmıştır.
  1985 yılında İzmir Aliağa petrokimya fabrikası açılmıştır.
  2000’li yıllarda küçük ve orta boy fabrikalar açılmıştır.
  Ülkemizde kimya sektörü istenilen seviyeye ulaşmış değildir.

Bölgelere Göre Kimya endüstrisi

• Marmara bölgesi: Petrokimya, ilaç, boya, temizlik ürünleri
  Akdeniz bölgesi: Gübre ve petrol ürünleri
  Ege bölgesi: Petrol ürünleri
  Karadeniz bölgesi: Gübre sanayi
  
  

C- Türkiye ithalat ve ihracatında kimya sektörünün yeri

• Ülkemizde kimya sektörü ithalata bağımlıdır. Kullanılan ham maddelerin %70’i ithal edilmekte, % 30’u yerli üretimle karşılanmaktadır. Dış ticarette en büyük engel uluslar arası rekabetin fazla olmasıdır.
  Kimya sektöründe rekabet çok fazladır. Kimya sektörünün gelişmesi ithalata bağlı olarak sağlanabilmektedir. Bundaki en büyük sebep olarak petrol, kauçuk gibi ham maddelerin dışarıdan alınmasıdır.

Kimya sektöründe ithal ürünlerimiz

• • Madeni yağ
  • Plastik ürünleri
  • İnorganik kimyasallar
  • Organik kimyasallar
  • Eczacılık ürünleri
  • Kauçuk ürünleri
  • Kozmetik ürünleri
  • Boya ve ürünleri

Kimya sektöründe ihraç ürünlerimiz

• • Temizlik ürünleri
  • Kimyasal gübreler
  • Boya ürünleri
  • Eczacılık ürünleri
  • 
  • Grafikten anlaşılacağı üzere ithalatımız ihracatımızdan daha fazla gerçekleşmektedir.
  • Aynı ürünleri hem ithal, hemde ihraç etmekteyiz.
  En fazla ihraç ettiğimiz ülkeler: Almanya, ABD, İspanya, İtalya, İngiltere, Hollanda, Rusya
  En fazla ithal ettiğimiz ülkeler: Rusya, Almanya, İtalya, Fransa, İngiltere
  
  

D- Kimya Endüstrisinde Meslek Dalları

• Kimya endüstrisi içerisinde birçok meslek dalı yer almaktadır.

1. Kimya Mühendisi

• Kimya, fizik, biyoloji, matematik ve ekonomi bilimlerini kullanarak ham maddelerden daha kullanışlı yeni maddelere dönüştüren mühendislik dalıdır.
  Endüstriyel, teknolojik ve çevresel problemlere Kimya Mühendisleri çözüm üretebilmektedir.
  Kimyagerlerin çalışmalarından elde ettikleri bilgileri, fabrikalarda üretime çevirirler.
  Çalışma alanları: Petro-kimya, kozmetik, ilaç, temizlik, ısıtma sistemleri, savunma sanayi gibi bir çok alanda iş imkanına sahiptir.
  
  

2. Kimya (Kimyager)

• Laboratuvar ortamında kimyasal maddelerin analiz ve üretimi ile ilgilenirler. Maddelerin yapısını, niteliğini inceler.
  Ürettikleri ürünler numuneler şeklindedir. Fen Edebiyat Fakültelerinin Kimya bölümünden mezun olarak Kimyager unvanı alır.
  Çalışma alanları: Tekstil, ilaç, gıda, kağıt, deterjan, gübre, gibi bir çok alanda iş imkanına sahiptir.
  
  

3. Petrol Mühendisi

• Doğal gaz ve petrol aranması, üretimi, taşınması, depolanması ve işletilmesi ile ilgili konularda çalışmalar yapar.
  Çalışma Alanları: Petrol ve doğal gaz sektörü
  
  

4. Kimya Teknisyeni

• Kimya sektöründe numune alımı ve kontrolünü gerçekleştiren, alınan numuneleri analiz edebilen, analizlerini rapor edebilen kişilerdir.
  Endüstri meslek liselerinin kimya teknoloji alanlarından mezun olanlar Kimya Teknisyeni olur.
  Kimya sektöründe kimyagerler ile işçiler arasında ara eleman olarak çalışırlar.
  Çalışma Alanları: Kimya teknisyenleri boya, cam, lastik, çimento, kağıt ve şeker fabrikaları olmak üzere bir çok fabrikada çalışma imkanına sahiptir.

5. Biyokimya (Biyokimyager)

• Fizik, kimya ve biyoloji tekniklerinden yararlanarak canlıların yapısal ve kimyasal yapılarını inceleyen bilim dalıdır. Genetik ilaçların etkisini inceleyen ve kimyasal değişiklikler konusunda araştırma yapan kişilere Biyokimyager denir.
  Çalışma Alanları: Gıda ve ilaç sektöründe kalite kontrol yaparlar.
  
  

6. Maden Mühendisi

• Madenlerin bulunması, çıkarılması ve zenginleştirilmesi konularında çalışma yapan mühendislik dalıdır.
  Petrol, doğal gaz ve diğer elementlerin rezervlerinin keşfedilip çıkarılması ve işlenmesi sürecinde maden mühendisliği görev yapmaktadır.

7. Gıda Mühendisi 

• Gıdaların güvenilir bir şekilde üretimini, işlenmesini, dağıtılmasını sağlayan mühendislik dalıdır.
  
  

8. Ziraat Mühendisi

• Bitkisel ve hayvansal üretim,  tarımsal teknoloji, tarım makineleri, toprak bilimi, bitki besleme ve biyogaz enerji üretimi alanlarında uğraş veren mühendislik dalıdır.
  
  

9. Tıp Doktoru

• Tıp doktoru, tıbbi ilaçların üretiminde biyo-kimya alanında çalışırlar.
  
  
  Bu meslek dalları haricinde boya teknisyeni, rafineri teknisyeni, lastik teknisyeni meslek dalları bulunmaktadır.